Η σημερινή κοινωνία έχει να επιδείξει μεγάλες και επαναστατικές αλλαγές σε πολλούς τομείς, όπως στην πολιτική και στη διακυβέρνηση, στις διάφορες επιστήμες και στη βιομηχανία. Ειδικά οι ιατροβιολογικές επιστήμες αυτή την εποχή έχουν να επιδείξουν σημαντικές προόδους στην κατανόηση διαφόρων μηχανισμών στο ανθρώπινο σώμα, τη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών, ενώ οι υποσχέσεις για το μέλλον ξεπερνούν τη φαντασία προηγούμενων γενεών. Αυτές όλες οι επιστημονικές πρόοδοι, ενώ έχουν επιφέρει σημαντική βελτίωση στην υλική πλευρά του πολιτισμού η οποία δεν μπορεί να παραβλεφθεί, έχουν αποτύχει στο να διαμορφώσουν μια κοινωνία που είναι ικανή να εδραιώσει ατομική και συλλογική ευημερία για την πλειοψηφία της ανθρωπότητας. Η φτώχεια, οι κοινωνικές αδικίες, η οικονομική δυσπραγία, ο υπέρμετρος καταναλωτισμός μας υποδεικνύουν ότι η πρόοδος στις επιστήμες δεν είναι από μόνη της επαρκής για να προωθεί έναν εξελισσόμενο πολιτισμό, που είναι άξιο του ανθρώπου. Ο Μπαχάολλα δήλωσε πριν 150 χρόνια περίπου: «Όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί για να προωθήσουν έναν συνεχώς αναπτυσσόμενο πολιτισμό».
Τι σημαίνει άραγε ένας συνεχώς αναπτυσσόμενος πολιτισμός; Ο σημερινός πολιτισμός μπορεί να χαρακτηριστεί ως τέτοιος; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Τι μπορούμε να κάνουμε για να βάλουμε κι εμείς το λιθαράκι μας στο εγχείρημα της οικοδόμησης ενός τέτοιου πολιτισμού; Σκοπός αυτού του ιστολογίου είναι να διερευνήσουμε μαζί αυτά και πολλά άλλα σχετικά ερωτήματα που θα προκύψουν, να έχουμε μια εποικοδομητική συζήτηση και να βρούμε απαντήσεις που να μπορούν να μετατραπούν και σε βιώσιμες λύσεις.
Ξεκινώντας αυτό το εγχείρημα της εύρεσης απαντήσεων σ’ αυτά τα ερωτήματα, πιστεύω πως σημαντικό στοιχείο είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι ένας πολιτισμός έχει δυο αλληλοσυμπληρούμενες πτυχές, την υλική και την πνευματική ή ηθική πτυχή. Όπως έχει γράψει το Institute for Studies in Global Prosperity (Ινστιτούτο για τη Μελέτη της Οικουμενικής Ευημερίας) «Ένας πολιτισμός αυτός καθεαυτός δεν αναδύεται αποκλειστικά από την υλική ανάπτυξη, αλλά μάλλον χαρακτηρίζεται και στηρίζεται σε ιδανικά και κοινές αντιλήψεις που συνδέουν μια κοινωνία. Αυτό που απαράμιλλα ξεχωρίζει την ανθρώπινη υπόσταση είναι το μεταφυσικό στοιχείο της ζωής. Είναι η διάσταση της ύπαρξης που εμπλουτίζει, εξευγενίζει και παρέχει καθοδήγηση στους ανθρώπους. Είναι η διάσταση της ζωής που ξεκλειδώνει τις δημιουργικές ικανότητες εντός της ανθρώπινης συνειδήσεως και διασφαλίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.»
Παρατηρούμε λοιπόν ότι σήμερα, όπως θα έλεγε και ο Αριστοτέλης, υπάρχει μια πανθομολογουμένη ύφεση, όχι τόσο οικονομική, όσο μια ύφεση φρονήματος, δεν έχουμε δηλαδή ένα φρόνημα υψηλό - και αυτό εγκυμονεί κινδύνους. Πολλές ανακαλύψεις έχουν θυσιαστεί στο βωμό του χρήματος και του συμφέροντος και έχουν μετατραπεί σε όπλα σε λάθος χέρια.
Και πάλι τα ερωτήματα είναι πολλά. Γιατί άραγε; Φταίνε οι ίδιες οι ανακαλύψεις, οπότε καλύτερα να μην είχαν γίνει ποτέ; Ποιος μπορεί να μας εγγυηθεί πως η μοντέρνα επιστήμη δεν θα γίνει έρμαιο οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων;
Πιστεύω όλοι μας έχουμε το μερίδιο της ευθύνης μας, αλλά και τη δυνατότητα να γίνουμε ενεργοί φορείς μιας θετικής και εποικοδομητικής αλλαγής στην κοινωνία. Κατά τον Αριστοτέλη και δια το μικρόν προκαλούνται αλλαγές. Ας θυμηθούμε ότι και το ψωμί φουσκώνει μόνο με μια μικρή ποσότητα μαγιάς. Ελπίδα υπάρχει, το ζήτημα είναι εμείς να εγερθούμε και να δουλέψουμε ενωμένοι για το ατομικό και συλλογικό καλό.
Θα χαρώ πολύ να ακούσω τις ιδέες, σκέψεις και προτάσεις σας για παρόμοια και άλλα ζητήματα και ελπίζω να έχουμε μια ωραία και εποικοδομητική “on line” συζήτηση.
